Guidelines for Regulation of Coaching Centres | कोचिंग क्लासेसच्या नियमनासाठी मार्गदर्शक तत्त्वे ( English / हिंदी )

कोचिंग क्लासेस बंद होणार; शिक्षण मंत्रालयाचा मोठा निर्णय, Ministry of Education Guidelines for Regulation of Coaching Centres | कोचिंग क्लासेसच्या नियमनासाठी शिक्षण मंत्रालयाची मार्गदर्शक तत्त्वे ( English / हिंदी )

मुलं अमुक एका वयात आली की त्यांच्या शैक्षणित पात्रतेनुसार पालकही भवितव्याच्या दृष्टीनं त्यांना शिकवणी, कोचिंग क्लासच्या वाटेवर पाठवतात. अनेक पालक या मुलांना शालेय वर्गांनंतरही जास्तीची शिकवणी सुरु करतात. आता मात्र तसं होणार नाहीये. कारण, शासन निर्णयानंतर आता अनेक विद्यार्थ्यांचे कोचिंग क्लास बंद होणार आहेत. शिक्षण मंत्रालयानं मार्गदर्शक सूचना जाहीर केल्यानंतर तातडीनं हे बदल लागू केले जाणार आहेत. (New Guidelines for coaching institutes)

केंद्रीय शिक्षण मंत्रालयानं देशभरातील 16 वर्षांखालील मुलांचे कोचिंग अर्थात शिकवणी वर्ग बंद होणार असल्याचं नुकतंच स्पष्ट केलं. केंद्रानं आखलेल्या नवीन मार्गदर्शक सूचनांनुसार 16 वर्षांखालील विद्यार्थ्यांना या शिकवणी वर्गांमध्ये प्रवेश दिला जाणार नाहीये. इतकंच नाही, तर आता कोचिंग क्लासेस चांगले गुण आणि अव्वल स्थान वगैरेची हमीसुद्धा देऊ शकणार नाहीयेत.

का घेण्यात आला हा निर्णय?

केंद्रानं हा निर्णय तडकाफडकी घेतला नसून, खासगी कोचिंग क्लासेसच्या फीमध्ये झालेली वारेमाप वाढ आणि फसवी प्रलोभनं लक्षात घेत या साऱ्याला आवर घालण्यासाठी कायदेशीर चौकटीची गरज लक्षात घेतली आणि सदर निर्णय जाहीर करत त्या धर्तीवर मार्गदर्शक तत्त्वं जारी केली.

तर कोचिंग क्लासची मान्यता रद्द

केंद्रानं आखून दिलेल्या मार्गदर्शक सूचना न पाळल्यास त्या संस्थांवर दंडात्मक कारवाई करत त्यांच्याकडून 1 लाख रुपये किंवा त्याहून जास्त शुल्क दंड स्वरुपात आकारलं जाईल. इतकंच नव्हे त्या कोचिंग क्लासची मान्यताही रद्द करण्यात येईल असंही मंत्रालयानं बजावलं.

कोचिंग क्लास संदर्भात केंद्रानं आखलेल्या मार्गदर्शक सूचना खालीलप्रमाणे

🎯कोचिंग क्लास किंवा संस्थांकडून विद्यार्थ्यांना चांगले गुण आणि रँकिंगची हमी दिली जाऊ शकत नाही.

🎯 16 वर्षांखालील विद्यार्थ्यांना कोचिंग क्लासमध्ये प्रवेश देता येणार नाही.

🎯गुणवत्ता, निकाल किंवा तत्सम दावा करणारी जाहीरात कोचिंग क्लासला करता येणार नाही.

🎯कोचिंग क्लासकडून विविध अभ्यासक्रमांसाठीच्या शुल्कामध्ये पारदर्शकता असावी.

🎯 16 वर्षांवरील विद्यार्थ्याला प्रवेश दिल्यानंतर विद्यार्थ्यांनी क्लास मध्येच सोडल्यास उर्वरित वर्षाची फी त्यांना परत करावी.

🎯कोणत्याही कोचिंग क्लास किंवा तत्सम संस्थेकडून पदवीहून कमी शैक्षणिक पात्रता असणाऱ्या शिक्षकांची नियुक्ती केली जाऊ नये

🎯फायर सेफ्टी आणि बिल्डिंग कोडचे पालन करणे, ज्यामध्ये फायर आणि बिल्डिंग सेफ्टी सर्टिफिकेट्स मिळणे अनिवार्य आहे.

🎯 पुरेसे विद्युतीकरण, वायुवीजन, प्रकाश व्यवस्था आणि सुरक्षा उपाय आवश्यक आहेत.

🎯कोचिंग सेंटरमध्ये सीसीटीव्ही कॅमेरे, प्रथमोपचार किट आणि वैद्यकीय सहाय्य उपलब्ध असणे आवश्यक आहे.

🎯 कोचिंग सेंटरकडे शिक्षकांच्या पात्रतेची अद्ययावत माहिती असलेली वेबसाइट असेल. त्यांच्या वेबसाइटवर अभ्यासक्रम/अभ्यासक्रम, यशाचा कालावधी, वसतिगृह सुविधा (असल्यास), शुल्क, त्रास-मुक्त धोरण इत्यादी तपशीलांचा समावेश आहे.

कोचिंग क्लासेस फी

अनन्य अभ्यासक्रमांसाठी आकारले जाणारे कोचिंग शुल्क परवडणारे असले पाहिजे. आकारलेल्या शुल्काच्या पावत्या उपलब्ध करून द्याव्या लागतात. कोचिंग सेंटरला विविध अभ्यासक्रमांच्या शुल्काचा दाखला देऊन प्रॉस्पेक्टस जारी करणे आवश्यक आहे. प्रॉस्पेक्टसमध्ये प्रशिक्षकांची संख्या आणि इतर सर्व तपशील देखील समाविष्ट आहेत.

जर विद्यार्थ्याने कोर्ससाठी पूर्ण पैसे दिले असतील आणि विहित कालावधीच्या मध्यभागी दिशा सोडली असेल, तर विद्यार्थ्याला 10 दिवसांत फाउंडेशनवर अंतिम वेळेसाठी आगाऊ जमा केलेल्या किमतींपैकी पैसे परत केले जाऊ शकतात. कोचिंग सेंटरच्या वसतिगृहात राहतो, त्यानंतर वसतिगृहाचा खर्च आणि मेसचे दर.

साप्ताहिक सुटी

कोचिंग सुट्ट्यांचा यापुढे प्राध्यापकांच्या उपस्थितीवर परिणाम होणार नाही. साप्ताहिक सुट्टीनंतरच्या दिवशी कोणतीही मूल्यमापन तपासणी/परीक्षा होणार नाही.

संबंधित ठिकाणच्या महत्त्वाच्या आणि लोकप्रिय सणांच्या दरम्यान, कोचिंग सेंटर्स अशा प्रकारे वैयक्तिकरित्या दूर होतील की विद्यार्थी त्यांच्या कुटुंबाशी जोडले जातील आणि त्यांना भावनिक प्रोत्साहन मिळेल.

कोचिंग क्लासेसच्या वेळा

कोचिंग सेंटर्स दुपारच्या वेळी 5 तासांपेक्षा जास्त सूचना घेऊ शकत नाहीत आणि कोचिंगचे तास सकाळी लवकर किंवा संध्याकाळी खूप गेलेले नसावेत.

अभियांत्रिकी आणि वैद्यकीय संस्थांमधील प्रवेशाच्या पर्यायांव्यतिरिक्त, इतर करिअर पर्यायांबद्दलच्या नोंदी विद्यार्थ्यांना दिल्या पाहिजेत जेणेकरून त्यांना त्यांच्या भविष्याबद्दल तणाव वाटणार नाही आणि ते त्यांच्या करिअरसाठी नवीन पर्याय निवडू शकतील.